مدیر كلینیك درمان های جایگزین ابن سینا مطرح كرد؛
شرایط اهدا و دریافت تخمك و جنین، روشی كارآمد برای درمان ناباروری
به گزارش دكتر میوه مدیر كلینیك درمان های جایگزین مركز ابن سینا، اهدای تخمك و جنین را از روش های پیشرفته درمان ناباروری دانست.
به گزارش دكتر میوه به نقل از مهر، فرهاد یغمایی، اظهار داشت: از روش اهدای تخمك در مواردی استفاده می شود كه به هر علتی نتوان از خانم گامت یا تخمك مناسب برای آی وی اف یا میكرواینجكشن، یعنی لقاح آزمایشگاهی، به دست آورد. این علل می تواند شامل بالا بودن سن مادر، نارسایی زودرس تخمدان، سابقه جراحی در تخمدان و شیمی درمانی باشد. همچنین، در مواردی تخمك سالم به نظر می آید، اما خانم با شكست مكرر درمان ناباروری یا سقط مكرر مواجه می شود. در این موارد هم روش اهدای تخمك پیشنهاد می شود. در مواردی اندكی هم كه خطر انتقال بیماری های ژنتیكی از راه تخمك وجود دارد، تنها راه تولد فرزند سالم، استفاده از تخمك اهدایی است. وی با اشاره به اهمیت عامل سن در باروری خانم ها، خاطرنشان كرد: این یك واقعیت طبیعی و بیولوژیك است كه با افزایش سن خانم، ذخیره تخمدان ها و كیفیت تخمك ها رو به كاهش می رود. بنابراین، وقتی سن ازدواج و فرزندآوری بالا می رود، این احتمال كه خانم نتواند با تخمك خودش آبستن شود، افزایش می یابد. مدیر كلینیك درمان های جایگزین ابن سینا درباره شرایط اهداكنندگان و دریافت كنندگان تخمك و جنین اهدایی، توضیح داد: از سال ۱۳۸۲ قانون مترقی اهدای تخمك و جنین و آئین نامه اجرایی آن ابلاغ گردیده است. در این آئین نامه به شرط «سلامت متعارف» اهداكنندگان و دریافت كنندگان اشاره شده، اما به جزئیات آن پرداخته نشده و در واقع، احراز آن به مراكز درمان ناباروری مجاز، محول شده است. در مركز ابن سینا هم یك پروتكل جامع در این خصوص تدوین شده است كه طبق آن ما سلامت متعارف را در دو شاخه‌ی كلی پزشكی و روانی- اجتماعی ارزیابی می نماییم. یغمایی، درباره روند ارزیابی متقاضیان و اهداكنندگان در این كلینیك، اظهار داشت: بعد از آنكه مشخص شد كه زوجین باید از روش اهدای تخمك یا جنین برای درمان ناباروری استفاده كنند، وارد كلینیك ما می شوند. در جلسه نخست، كارشناسان كلینیك شرح حال و اطلاعات لازم را ثبت می كنند و در مرحله بعد زوجین به متخصصان مختلف، مانند داخلی، غدد و عفونی، برای ارزیابی سلامت پزشكی ارجاع داده می شوند. علت این ارزیابی این است كه مطمئن شویم اهداكنندگان و دریافت كنندگان بیماری هایی مانند دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، صرع و ایدز ندارند. وی بر اهمیت این ارزیابی ها تاكید كرد و اضافه كرد: ارزیابی سلامت اهداكننده از این جهت مهم می باشد كه بدانیم آیا مبتلا به بیماری ای است كه می تواند زمینه‌ی ژنتیكی داشته باشد و به فرزند حاصل از اهدا منتقل شود. در دریافت كنندگان هم این بررسی ها بسیار مهم می باشد، چونكه ما باید حقوق و مصلحت طفل را هم در نظر داشته باشیم و اگر دریافت كنندگان مبتلا به بیماری ای، مثلاً بیماری پیشرفته كلیوی، باشند كه امكان دارد در آینده نگهداری، رشد و رفاه كودك را به مخاطره بیندازد، اهدا نباید صورت گیرد. یغمایی ارزیابی های روانشناختی اهداكنندگان و دریافت كنندگان تخمك و جنین را ركن اساسی دیگر در احراز سلامت متعارف دانست و توضیح داد: برخی بیماری های روانی منشأ ژنتیكی دارند و ازاین رو حتما باید اهداكنندگان از این نظر بررسی شوند و از جانب دیگر، برخی بیماری های روانی هم سبب می شود زوجین صلاحیت والدگری نداشته باشند و ازاین رو، دریافت كنندگان هم حتما باید به لحاظ روانشناختی و بیماری های حاد روانی ارزیابی شوند. وی با اشاره به شرط سنی برای تخمك و جنین، اضافه كرد: برای اهدای جنین، سن خانم باید بین بیست تا سی و چهار سال و سن آقا باید حداكثر چهل سال باشد. البته در مواردی تا چهل وپنج سال هم پذیرفته می شود. در مورد اهدای تخمك نیز، سن اهداكننده باید بین بیست تا سی و چهار سال باشد. چونكه همان گونه كه پیشتر اشاره شد، از سن سی وپنج سالگی ذخیره‌ی تخمدانی و كیفیت تخمك رو به افول می رود. یغمایی، ثبات فراش و ثبات نگرش زوجین را هم همچون عوامل مهم در اهدای تخمك و جنین دانست و اظهار داشت: متخصصان ما باید احراز كنند كه زندگی خانوادگی و زناشویی زوجین دارای ثبات است، چونكه تزلزل و تنش در رابطه‌ی آنها می تواند روند اهدا را با اختلال مواجه كند و به آینده طفل حاصل از اهدا صدمه بزند. همچنین، بسیار مهم می باشد كه زوجین، چه اهداكنندگان چه دریافت كنندگان، درباره اهدا آگاهی كامل و نگرش واحدی داشته باشند، به تفاهم رسیده باشند و هیچ یك از آنها مردد نباشند. چونكه اهدا یك روش درمانی پیچیده است و نباید با عجله صورت گیرد.
اگر فرصت كافی برای ارزیابی های لازم به مركز درمان ناباروری و مجال مناسب برای آگاهی یافتن و تصمیم گرفتن به زوجین داده نشود، در آینده امكان دارد نتایج جدی برای اهداكنندگان، دریافت كنندگان و فرزند حاصل از اهدا به دنبال داشته باشد. بنابراین، تسریع در روند اهدا، بدون گذراندن ارزیابی ها و مشاوره های لازم و رسیدن به یك تحلیل جامع و تصمیم درست، یك امتیاز برای مركز عرضه كننده‌ی این خدمت نیست، بلكه یك خصوصیت منفی است. وی درباره روابط والدین دریافت كننده تخمك و جنین اهدایی با فرزند حاصل از اهدا، اضافه كرد: در گذشته نگرانی هایی در این زمینه وجود داشت كه مثلاً والدین به سبب نبود رابطه ژنتیكی، نتوانند ارتباط عاطفی لازم را با فرزند برقرار كنند یا به سبب مراحل دشواری كه برای داشتن فرزند از سر گذرانده اند، با توجه و محبت بیش از اندازه سبب بروز اختلالات شخصیتی و روانی در فرزند شوند. اما خوشبختانه نتایج مطالعات گسترده گوناگونی كه اخیرا در این زمینه انتشار یافته اند، نشان می دهند كه رابطه‌ی والدین و فرزند حاصل از اهدا همانند روابط والدین و فرزندان بیولوژیك و حتی بهتر از آن است. مركز درمان ناباروری ابن سینا هم بعنوان یك مركز مرجع و ممتاز در زمینه‌ی درمان ناباروری، بخصوص اهدای تخمك و جنین، كه نزدیك به پانزده سال است این خدمات را به زوج های نابارور عرضه می كند، می خواهد مطالعه ای جامع در این زمینه انجام دهد تا بتواند بعنوان یك مطالعه‌ی بومی برای سیاست گذاری های آتی راهگشا باشد. یغمایی در ادامه تصریح كرد: البته ما نباید نقش مراكز درمان ناباروری را در این زمینه نادیده بگیریم. ما در كلینیك درمان های جایگزین مركز درمان ناباروری ابن سینا رسالت خویش را محدود به انجام اهدا و تولد فرزند نمی دانیم، بلكه معتقدیم باید نقش مشاوره ای خویش را برای زوجین حفظ نماییم تا هر زمان كه با پرسش یا چالشی مواجه گشتند، بتوانند از مشاوره های فوق تخصصی متخصصان و مشاوران كلینیك بهره مند شوند. حتی در این زمینه كه چه زمانی باید به فرزند گفته شود كه حاصل از اهداست، باید مورد به مورد هر خانواده را در بافت فرهنگی، اجتماعی و قومیتی خودش در نظر بگیریم و بر مبنای شرایط هر خانواده، مشاوره و راهنمایی عرضه نماییم. وی درباره امكان استفاده از تعیین جنسیت در درمان ناباروری به روش اهدا، اظهار داشت: تعیین جنسیت به كمك تكنیك های پیشرفته‌ی ژنتیكی، یعنی پی جی دی یا تشخیص ژنتیكی لانه گزینی كه در مركز ابن سینا هم عرضه می شود، همچون دستاوردهای چالش برانگیز پزشكی است. یكی از این چالش ها مسئله‌ی تبعیض جنسیتی است. در فرهنگ ما و برخی فرهنگ های دیگر تمایل به داشتن فرزند با جنسیت خاص بیشتر است. حال آیا ما با عرضه این خدمت به این تبعیض جنسیتی دامن نمی زنیم؟ چالش دیگر، مسئله‌ی توازن و تعادل جنسیتی جمعیت است. در فرهنگی كه بیشتر تمایل به داشتن فرزند پسر یا فرزند دختر دارد، عرضه بی ضابطه این خدمت در بلند مدت تعادل جنسیتی جمعیت را بر هم نخواهد زد؟ به سبب همین نگرانی ها برخی كشورها از اساس این روش را غیرقانونی اعلام نموده اند. باآنكه در كشور ما این خدمت منع قانونی ندارد، ما به صورت خاص در اهدا، از تعیین جنسیت استفاده نمی نماییم و دلیل آن رعایت مصالح دریافت كنندگان تخمك و جنین اهدایی است. چونكه به دلایلی همچون بالا بودن سن اغلب دریافت كنندگان، هزینه بر بودن این روش درمان و طولانی بودن روند آن، معمولاً زوج ها یك مرتبه و برای یك فرزند از این روش استفاده می نمایند. اگر ما بخواهیم از همان تعداد محدود جنین اهدایی، دست به انتخاب جنسیت هم بزنیم، شانس موفقیت كاهش خواهد یافت. یغمایی با تاكید بر لزوم محرمانگی درمان ناباروری به روش اهدا، توضیح داد: ما در مركز درمان ناباروری ابن سینا به شدت به حفظ محرمانگی پایبندیم. محرمانگی در اهدا در دو سطح مطرح است؛ نخست، اینكه زوجین دریافت كننده خانواده و اطرافیان را از این مساله آگاه نكنند و دوم، اهداكنندگان و دریافت كنندگان همدیگر را نشناسند و اطلاعات دو طرف محرمانه باقی بماند. دلیل محرمانگی سطح نخست این است كه اگر اطرافیان زوجین دریافت كننده از مبحث اهدا آگاه باشند، بعداً امكان دارد به هر دلیل، همچون خصومت، دلسوزی و...، در زمان نامناسب طفل را از این مورد آگاه كنند و در واقع اگر خانواده و دوستان و اطرافیان از این مورد آگاه باشند، كنترل زمان و چگونگی آگاه شدن فرزند از دست پدر و مادر خارج می شود. در سطح دوم نیز، اگر دو طرف یكدیگر را بشناسند، در واقع به نحوی، زندگی آنها به هم مرتبط می شود كه این وضعیت امكان دارد عواقب بسیار جدی، مثل تعارض های تربیتی برای فرزند، احتمال بروز ادعاهای بعدی از جانب اهداكنندگان نسبت به فرزند، احتمال منصرف شدن دریافت كنندگان از نگهداری فرزند و مانند اینها را به دنبال داشته باشد. او در آخر خاطرنشان كرد: باور نادرستی درباره اهدای تخمك و جنین وجود دارد كه به دلایلی مثل این كه تخمك ها و جنین های اهدایی، فریزشده یا منجمد هستند یا تخمك ها و جنین های مازاد زوج های دیگرند، شانس موفقیت درمان در این روش كم است. در حالیكه میزان موفقیت درمان به روش اهدا، كه با استفاده از تكنیك آی وی اف انجام می شود، كاملاً به كیفیت كار مركز عرضه كننده این درمان بستگی دارد. اگر مركز درمان ناباروری در انتخاب جنین، روند انجماد و ذوب جنین و انتقال جنین، دقت و تجربه كافی داشته باشد و تمام مراحل درمان توسط متخصصان زبده و توانمند صورت گیرد، شانس موفقیت درمان به روش اهدا حتی بیشتر از آی وی اف معمولی خواهد بود، چنانكه آمارهای مركز درمان ناباروری ابن سینا هم تایید كننده همین نكته است و نرخ موفقیت درمان در كلینیك درمان های جایگزین بالاتر از دیگر بخش ها است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب