دانشیار دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی:
پاركینسون چگونه بروز می كند
دانشیار گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، پارکینسون را یکی از بیماریهای تخریبی شایع مغز عنوان نمود که موجب بروز اختلالات حرکتی در فرد می شود.
به گزارش دکتر میوه به نقل از مهر، مرجان اسدالهی، با اشاره به روز جهانی پارکینسون، اظهار داشت: در بیماری پارکینسون قسمتی از سلول های مغزی در رابطه با تولید نوروترنسمیتر دوپامین به تدریج تخریب شده و از بین می روند که در نتیجه شاهد کاهش میزان ترشح دوپامین در بیمار خواهیم بود.
وی با اشاره به سن شیوع بیماری، اضافه کرد: پارکینسون اغلب در سنین بالای ۶۵ سال بروز می کند اما در موارد نادری نیز در سنین جوانی مشاهده می شود که فرد حتما از نظر بیماریهای زمینه ای خاص مانند ویلسون باید بررسی شود. در تعداد کمی از افراد، این بیماری بصورت ژنتیکی به توارث می رسد اما در بیشتر بیماران هیچ نوع سابقه فامیلی وجود ندارد.
به گفته دانشیار گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بیماریهای نورودژنراتیو یا تخریبی مغز گروهی از بیماریها نظیر انواع دمانس، آلزایمر و پارکینسون هستند که در آنها یکسری از سلول های مغزی بصورت پیشرونده توانایی خودرا از دست می دهند.
عوامل مؤثر در بروز بیماری
به گفته اسدالهی، عواملی نظیر استرس شدید، بی خوابی، ترومایمکرر به سر، کمبود اکسیژن رسانی به مغز (مثلاً در ایست قلبی و تنفسی که مدت زیادی هوشیاری بیمار از دست می رود)، افراد را مستعد بروز پارکینسون در سنین بالا می کند. گاهی نیز مصرف داروهای آنتی سایکوتیک سبب بروز علایم پارکینسونیسم در فرد می شوند.
فوق تخصص مغز و اعصاب، حکیم سفتی عضلات (رژیدیتی)، لرزش دست در حالت استراحت، کندی حرکات (برادی کینزی) و ناپایداری وضعیتی را چهار علامت مهم و اصلی بیماری پارکینسون ذکر کرد.
وی تصریح کرد: سفتی یا افزایش تون عضلات در مراحل اولیه بیماری ممکنست در بعضی از بیماران بصورت درد شانه بروز کند.
به گفته اسدالهی، لرزش دست بیماران پارکینسونی اغلب در حالت استراحت رخ می دهد و ابتدا ممکنست با کارهای وی تداخل نداشته باشد. این افراد به تدریج گرفتار کندی حرکات شده و در مراحل انتهایی بیماری نیز شاهد ناپایداری وضعیتی بیمار خواهیم بود بطوریکه ممکنست سبب افتادن مکرر بیمار شود.
این متخصص مغز و اعصاب، خمیدگی قامت فرد به جلو را از دیگر علایم این بیماری ذکر کرد و اظهار داشت: بیماران مبتلا به پارکینسون گام های تند و کوتاه برمی دارد و بنظر می رسد هنگام حرکت، مرکز ثقل خودرا دنبال می کند.
اسدالهی یبوست را از دیگر علایم بیماری برشمرد که باید مورد توجه قرار گیرد برای اینکه می تواند با جذب داروها اختلال بوجود آورد و تصریح کرد که فرد در مراحل انتهایی بیماری ممکنست گرفتار تکرر ادرار و نیاز اورژانسی به دستشویی شود.
به گفته وی، از دیگر علایم همراه این بیماری می توان به اختلالات خلقی مانند افسردگی اشاره نمود که باید توسط پزشک معالج شناسایی و درمان گردد.
فلوشیپ فوق تخصصی صرع با اشاره به نحوه تشخیص پارکینسون اظهار داشت: پزشک معمولاً بر طبق معاینه بالینی و شرح حال بیماری را تشخیص می دهد.
به گفته وی، از ابزار پاراکلینیکی معمولاً برای رد سایر علل در این بیماری استفاده می شود. به ویژه اگر علایم پارکینسون در سنین جوانی رخ دهد باید بررسی های کاملی صورت گیرد تا علل زمینه ساز مهم برای بیماری رد شود.
اسداللهی، درمان این بیماران را به سبب کاهش میزان دوپامین مغز، درمان جایگزینی دوپامین عنوان نمود که در این درمان دو دسته دارویی شامل ترکیبات لوودوپا و دوپامین آگونیست ها به کار می رود.
این متخصص مغز و اعصاب لوودوپا را به سبب اثربخشی بهتر و عوارض جانبی کمتر انتخاب اصلی در درمان این افراد برشمرد و اشاره کرد: دارو در ابتدا حتما باید با دوز کم شروع شود تا بیمار به آن عادت کند. عوارض جانبی دارو که معمولاً در شروع مصرف بروز می کند شامل تهوع و استفراغ و توهم است که در صورت شروع با دوز کم و افزایش تدریجی تحمل آن توسط بیمار بهتر می شود.
دانشیار مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اعلان اینکه داروهای دوپامین آگونیست دارای عوارض جانبی بیشتر و اثر کمتری هستند، اظهار داشت: برخی بیماران به دنبال مصرف طولانی لوودوپا گرفتار عارضه دیسکینزی یا حرکات غیرطبیعی غیرارادی نظیر چرخش غیرارادی سر یا حرکات غیر ارادی اندام ها می شوند که مصرف دوپامین آگونیست ها می تواند این عوارض را کم کند.
نکات مهم در نحوه تجویز و مصرف داروها
اسدالهی مصرف همزمان داروها با رژیم غذایی پرپروتیین (نظیر انواع گوشت یا حبوبات) را موجب مختل شدن جذب دارو برشمرد و به بیماران سفارش کرد: داروها را یک ساعت قبل یا دو ساعت پس از خوردن غذا مصرف کنند.
وی همین طور اشاره کرد: دارو را با مایعات حاوی ویتامین Cنظیر آب پرتقال یا قرص های جوشان ویتامین cمصرف کنند که موجب تسهیل جذب دارو می شوند.
این متخصص مغز و اعصاب باتوجه به نیمه عمر مصرف دارو در بدن بیمار اظهار داشت: داروی لوودوپا معمولاً حدود چهار ساعت در خون بصورت مؤثر باقی می ماند بدین سبب بیمار باید حداقل هر چهار ساعت دارو را مصرف کند.
وی، تجویز لوودوپا بصورت هر ۸ ساعت یکبار را صحیح ندانست و اشاره کرد: در چهار ساعت دوم بعد از مصرف، تقریباً سطح دارو در خون مناسب نمی باشد و ممکنست علایم بیماری ظاهر می شود.
اسدالهی با اشاره به ضرورت مصرف دارو در زمان بیداری اشاره کرد: ضرورتی ندارد دارو دقیقاً نزدیک ساعت خواب شبانه یا بین خواب شبانه مصرف شود.
به گفته وی، در این بیماران جدولی تهیه می شود که دوزهای کمتر دارو با فواصل زمانی کوتاه تر مصرف شود یعنی بجای مصرف یک قرص هر هشت ساعت یکبار، نصف قرص هر چهار ساعت تجویز می شود بطوریکه زمان خوابیدن شبانه دیگر نیازی نیست که بیمار دارویی استفاده کنند.
عوامل مؤثر در کاهش روند پیشرفت بیماری
اسدالهی ورزش هوازی را در کندی روند پیشرفت بیماری مؤثر دانست و اضافه کرد: این بیماران باتوجه به کاهش سطح دوپامین مستعد افسردگی هستند بدین سبب باید آنها را تشویق نماییم تا کارهای بدنی و ورزش های هوازی روزمره مداومی داشته باشند که علاوه بر کاهش سیر پیشرفت بیماری با افزایش سروتونین مغز موجب کاهش افسردگی آنان می شود.
به گفته وی، در صورت بروز علایم افسردگی در بیمار باوجود انجام درمان مناسب جایگزینی دوپامین، اگر فرد بهبود پیدا نکرد حتما باید داروهای ضدافسردگی مناسب نیز برای وی تجویز شود.
فلوشیپ فوق تخصصی صرع به بیماران اشاره کرد: حتما مایعات فراوان بهره برده و برای جلوگیری از یبوست رژیم غذایی حاوی فیبر بالا داشته باشند برای اینکه یبوست موجب اختلال در جذب داروها می شود. همین طور بی حرکتی سبب تشدید اختلالات حرکتی و یبوست در بیمار می شود.
وی به تمامی بیماران استفاده از رژیم غذایی سالم و پر از سبزیجات و میوه، مصرف کمتر گوشت های قرمز و نمک را سفارش کرد.
اسدالهی، پارکینسون را دارای سیر پیشرونده دانست که درمان قطعی برای آن وجود ندارد و بیمار باید همیشه دارو استفاده نماید که اوایل با مصرف دارو ممکنست شرایطش کنترل شود اما به تدریج یکسری علایم جانبی بیماری در وی ایجاد می شود.
به گفته وی بیماران باید با این علایم جانبی بیماری نظیر افسردگی، تکرر ادرار، خواب شبانه بد، مکث های ناگهانی، حرکات غیر ارادی آشنا باشند تا به پزشک خود گزارش دهند که داروها را برمبنای علایم تنظیم کند.
قطع ناگهانی دارو در مبتلایان به پارکینسون بسیار خطرناک است
این متخصص مغز و اعصاب دانشگاه قطع ناگهانی دارو در این بیماران را بسیار خطرناک برشمرد و اصرار کرد بیماران به هیچ عنوان نباید داروی خودرا بطور ناگهانی قطع کنند.
وی با اشاره به سایر درمان های بیماری اشاره کرد: در موارد پیشرفته بیماری و افرادی که به داروها پاسخ نمی دهند از یکسری درمان ها نظیر تحریک های الکتریکی مغز استفاده می شود که این افراد باید تحت نظر پزشک فوق تخصص پارکینسون تحت ارزیابی کامل قرار گیرند.
اسدالهی اضافه کرد: متأسفانه این روش ها هم اکنون هزینه بر هستند و ممکنست که همه افراد به انها دسترسی نداشته باشند.
دانشیار دانشگاه به همه افراد سفارش کرد که رژیم غذایی سالم داشته باشند یک ساعت در روز ورزش کنند و خواب کافی داشته باشند تا از بروز این بیماری جلوگیری شود.
وی با تاکید بر رعایت پروتکلهای بهداشتی اشاره کرد: در اپیدمی کرونا این بیماران نیز مانند تمام افراد باید ضمن رعایت پروتکلهای بهداشتی، رعایت فاصله گذاری و در خانه ماندن؛ رژیم غذایی سالم داشته باشند. مصرف مناسب ویتامین دی به افزایش سطح ایمنی بدن کمک می نماید تا در مقابل کرونا مقابله کنند.
این متخصص مغز و اعصاب، در آخر بر پیگیری روند درمان مبتلایان به پارکینسون اصرار کرد و اظهار داشت: تعدادی از این بیماران از ترس ابتلاء به کرونا ممکنست از مراجعه به پزشک خود امتناع کرده و سرخود داروها را قطع کنند که بسیار برای آنان خطرناکست و باید حتما مصرف داروها را با نظر پزشک ادامه دهند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب