اثرات پنهان آلودگی هوا بر ابتلا به آلزایمر
چه طور آلودگی هوا مغز را گرفتار پیری زودرس می کند؟
به گزارش دکتر میوه، رییس انجمن علمی سالمندی ایران با هشدار نسبت به دستاوردهای پنهان آلودگی هوا بر مغز و سلامت شناختی، اظهار کرد: آلودگی هوا فقط موجب سرفه، خس خس یا سوزش چشم نمی شود؛ بلکه شواهد علمی نشان داده است قرارگیری طولانی مدت در هوای آلوده می تواند خطر مبتلاشدن به زوال شناختی و آلزایمر را بین ۱۰ تا ۶۰ درصد افزایش دهد.
دکتر احمد دلبری در گفتگو با ایسنا، اظهار کرد: التهاب مزمن مغز، یکی از نتایج مستقیم آلودگی هواست. ذرات ریز معلق ـ خصوصاً PM2.5 ـ آن قدر کوچک اند که از ریه وارد خون می شوند و حتی از مسیر عصب بویایی می توانند مستقیماً به مغز برسند. این ورود خاموش، آغازگر روند تخریب عصبی است؛ روندی که امکان دارد سال ها بی علامت بماند.
بگفته دلبری، آلاینده ها از چند مسیر هم زمان به مغز لطمه می زنند:
ایجاد التهاب مزمن در سلول های عصبی
این التهاب مانند «سوختن آرام» در مغز عمل می کند و یکی از مهم ترین محرک های پیری سلولی است.
ایجاد استرس اکسیداتیو شدید
یعنی تجمع رادیکال های آزاد که به بافت عصبی لطمه می زند.
تضعیف سد خونی–مغزی
این سد محافظ، مغز را از سموم نگه می دارد؛ وقتی ضعیف شود، ذرات آلاینده آسان تر وارد مغز می شوند.
افزایش رسوب پروتئین های آمیلوئید و تاو
دو پروتئینی که بعنوان «امضای زیستی» بیماری آلزایمر شناخته می شوند.
دلبری با اشاره به اینکه این تغییرات بتدریج موجب اختلال در مدارهای حافظه و تمرکز می شود، اظهار داشت: بنابراین است که در شهرهای آلوده، شیب کاهش حافظه سریع تر اتفاق می افتد.
چه کسانی بیشترین لطمه را می بینند؟
دلبری تصریح کرد: برمبنای پژوهش های انتشار یافته در Nature و JAMA Neurology، سالمندان، افراد دارای ژن حساسیت زا (APOE4) یا سابقه خانوادگی آلزایمر، بیماران قلبی–عروقی و ریوی، خردسالان (به دلیل تکامل ناقص سد خونی–مغزی)، افرادی که سال ها در کلان شهرهای آلوده زندگی کرده اند و کسانیکه ساعات زیادی در ترافیک یا فضای باز هستند بالاتر از دیگران در معرض اثرات شناختی آلودگی هوا قرار دارند.
کدام علایم باید ما را حساس کند؟
علائمی مانند سردردهای مکرر، مه ذهنی (عدم وضوح فکر و اختلال تمرکز)، پرش فکر و تمرکز، خستگی ذهنی زودرس، فراموشی های ریز و بی قراری یا خواب سطحی تشخیص قطعی نیستند، اما بگفته دلبری، «زنگ خطر» محسوب می شوند و اگر در ایام آلوده بیشتر می شوند، باید جدی گرفته شوند.
وی تاکید کرد: این علایم معمولا به آلودگی نسبت داده نمی شوند، اما در پژوهش های جدید، ارتباط مستقیم شان با آلودگی هوا ثابت شده است.
دلبری در این راستا برای روزهای آلوده چهار اقدام سریع و مهم را همچون استفاده از ماسک استاندارد N95 در فضای باز نه ماسک پارچه ای یا جراحی؛ بسته نگه داشتن درها و پنجره ها و تهویه ی صحیح خانه(در روزهای آلوده، هوای بیرون بدتر از داخل است)؛ تغذیه ضدالتهاب شامل ماهی های چرب، امگا۳، سبزیجات برگ سبز، زردچوبه، مغزدانه ها و میوه های رنگی و پرهیز از ورزش در فضای باز (ورزش در آلودگی، میزان جذب آلاینده ها را چند برابر افزایش می دهد؛ فقط در محیط بسته و تمیز ورزش کنید) را سفارش کرد.
ایشان سپس به راهکارهای طولانی مدت برای محافظت از مغز نیز اشاره داشت و در این زمینه اظهار داشت: استفاده از تصفیه هوا در منزل، کاهش قندهای ساده (چای شیرین، نان سفید…) که التهاب را تشدید می کنند، خواب کافی و پایدار، تقویت ظرفیت قلب و ریه (پیاده روی سریع در ایام سالم) کاهش زمان حضور در ترافیک و کنار اتوبان ها سفارش می شود.
دلبری در انتها اظهار داشت: آلودگی هوا فقط مسئله ریه نیست؛ مغز را تا ۱۰ سال زودتر پیر می کند و اگر سبک زندگی تغییر کند، حتی در هوای آلوده هم میتوان از مغز محافظت کرد.
به اجمال، دلبری ضمن اشاره به این که این تغییرات رفته رفته سبب اختلال در مدارهای حافظه و تمرکز می شود، عنوان کرد: بدین سبب است که در شهرهای آلوده، شیب کاهش حافظه سریع تر اتفاق می افتد. وی تصریح کرد: این علائم بطور معمول به آلودگی نسبت داده نمی شوند، اما در پژوهش های جدید، ارتباط مستقیم شان با آلودگی هوا ثابت شده است. دلبری در این خصوص برای روزهای آلوده چهار اقدام سریع و مهم را همچون استفاده از ماسک استاندارد N95 در فضای باز نه ماسک پارچه ای یا جراحی؛ بسته نگه داشتن درها و پنجره ها و تهویه ی صحیح خانه(در روزهای آلوده، هوای بیرون بدتر از داخل است)؛ تغذیه ضدالتهاب شامل ماهی های چرب، امگا۳، سبزیجات برگ سبز، زردچوبه، مغزدانه ها و میوه های رنگی و پرهیز از ورزش در فضای باز (ورزش در آلودگی، میزان جذب آلاینده ها را چند برابر افزایش می دهد؛ فقط در محیط بسته و تمیز ورزش کنید) را سفارش کرد.
منبع: دكتر میوه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب